Αγαπημένε μας Λευτέρη θα είσαι για πάντα στην καρδιά μας
~~~~~~~~~~~~
Ένα άρθρο του συντρόφου μας από την Αυγή
Από την ιδεολογική ήττα στην πολιτική νίκη
• 01.01.2015
Του Λευτέρη Καπώνη
• Η κοινωνία λειτουργεί με τις ιδέες της ιδιωτικότητας, της παθητικότητας και του καναπέ και μας αναθέτει, όπως είχε μάθει, ως εκπροσώπους της, να λύσουμε τα προβλήματα. Τι μας ζητάει ως αντάλλαγμα; Αξιοπιστία. Να κάνουμε αυτά που λέμε. Και αν συμβεί αυτό, ο ιδιώτης θα σκεφτεί ότι η ψήφος του έχει συνέπειες για τη ζωή του
Με τη δημιουργία του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, η Αριστερά εγκατέστησε μια πολιτική, στρατιωτική, ιδεολογική και ηθική υπεροχή απέναντι στον αστικό κόσμο. Τα πατριωτικά και αντιφασιστικά προτάγματα ξεπεράστηκαν από την ιδέα ενός κόσμου ελευθερίας, δικαιοσύνης και ισότητας. Ο εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας, που πήγαζε από τις λαϊκές παραδόσεις, οραματικά θα κατέληγε στην απονομή της ιστορικής δικαιοσύνης, στη λαοκρατία. Στις αγροτικές περιοχές οι ιδέες της αλληλεγγύης και της ισότητας είχαν τις ρίζες τους στην κοινοτική παράδοση και σε προχριστιανικά προτάγματα και γι' αυτό άντεξαν στη λαίλαπα του μετεμφυλιακού κράτους.
Μετά τη στρατιωτική ήττα στον Γράμμο, η Αριστερά διατήρησε την ηθική υπεροχή γιατί γρήγορα ξέχασε το δεύτερο αντάρτικο και επικεντρώθηκε στην εθνική αντίσταση. Οι νικητές, έχοντας εγκαταστήσει στα σπλάχνα του κράτους δωσίλογους και συνεργάτες των Γερμανών, αδυνατούσαν να συγκροτήσουν ένα πειστικό ιδεολόγημα κι έτσι κατέφυγαν στον αντικομμουνισμό και στον Γράμμο.
Όμως, όταν εκτελούνταν αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, όταν βασανίζονταν άνθρωποι γιατί δεν έκαναν δήλωση μετάνοιας κι όταν οι βασανιστές ήταν δωσίλογοι και συνεργάτες των Γερμανών, η εικόνα αποκτούσε μια τραγική διαύγεια. Από τη μια ήρωες λαϊκοί αγωνιστές κι από την άλλη προδότες. Η λαϊκή ανάγνωση της πραγματικότητας διέκρινε μια μακρόχρονη ιστορικότητα, που περνούσε μέσα από το 1821 και έφτανε στον Προμηθέα Δεσμώτη.
"Λαέ μου ευκολόπιστε και πάντα προδομένε" λέει ο ποιητής!
Η ήττα άφησε ανοιχτές πληγές και η Αριστερά έπρεπε να σκύψει να τις γλείψει, για να τις επουλώσει. Έτσι κατέφυγε στην τέχνη και σ' έναν ουμανισμό που είχε στον πυρήνα του τη δικαιοσύνη, την ελευθερία και τη δημοκρατία.
Τη δεκαετία του '60 μια άλλη γενιά αγωνιστών βγήκε στο προσκήνιο. Ταυτόχρονα η παρουσία ανθρώπων σαν τον Δεσποτίδη, τον Στρατή Τσίρκα, τον Μίκη Θεοδωράκη, η έκδοση της "Επιθεώρησης Τέχνης", η δημιουργία του εκδοτικού οίκου "Θεμέλιο" προκάλεσαν μια έκρηξη και δημιούργησαν μια πνευματική άνοιξη που διακόπηκε βίαια από τη χούντα. Η επιρροή της όμως συνεχίστηκε στη Μεταπολίτευση. Ο κόσμος είχε κοπεί στη μέση. Οι προοδευτικοί και οι αντιδραστικοί. Ακόμη το να είσαι αριστερός είναι επικίνδυνο, αλλά αποτελούσε πρόκληση για την καινούργια γενιά κι αυτό φάνηκε στη δημιουργία των Λαμπράκηδων.
Η πολιτικοποίηση της νεολαίας ντυνόταν τα ρούχα μιας κουλτούρας και μιας αισθητικής αντίληψης. Το να είσαι αριστερός γι' αυτή τη γενιά είχε τη φρεσκάδα του οραματικού και του μελλοντικού. Και καθώς οι νέοι είναι διαθέσιμοι στο όνειρο, δεν ζητούσαν μια πολιτική αλλαγή, αλλά το σύμπαν.
Η Αριστερά μπόρεσε να ανταποκριθεί στις προκλήσεις αυτής της γενιάς, γιατί οι ιδέες της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης παρέμειναν ζωντανές. Πολλοί από μας γίναμε αριστεροί από την ποίηση του Ρίτσου και τη μουσική του Μίκη. Το να είσαι νέος και να μην είσαι αριστερός σήμαινε ότι είσαι φυτό. Αυτή ήταν η μεγάλη νίκη που κράτησε ζωντανή την Αριστερά.
Η συντηρητική αισθαντικότητα κατέφυγε στην ελληνικότητα για να βρει απάντηση. Σεφέρης, Ελύτης... Όμως το απάνθρωπο μετεμφυλιακό κράτος δεν μπόρεσε να την οικειοποιηθεί και παρέμεινε μετέωρη μέχρι που στα χρόνια της δικτατορίας συντάχθηκε μαζί μας.
Η ιδεολογική και πολιτιστική ήττα της Αριστεράς συνέβη όταν το ΠΑΣΟΚ υιοθέτησε με πρωτόγονο τρόπο τα προτάγματα του αστικού κόσμου. Κέρδος, ιδιωτικοποίηση, παθητικότητα. Ταυτόχρονα, προσέγγισε με βαρβαρικό τρόπο τη λαϊκή παράδοση για να την οικειοποιηθεί και να τη μεταβάλει σε χυδαία λαϊκίστικη κουλτούρα.
Η Αριστερά βρέθηκε "ανεπαισθήτως" έξω από τα κεντρικά προτάγματα της κοινωνίας. Το glamour και η άνοδος της ασημαντότητας, το life style και η λατρεία της ατομικότητας θριάμβευαν. Η ελευθεριότητα προβαλλόταν σαν ελευθερία. Αυτό που στην αρχή έμοιαζε με αστείο έγινε ο ανίκητος τροχός της Ιστορίας.
Όταν δεν κατάφεραν στον Γράμμο, στις φυλακές και στα ξερονήσια να συντρίψουν τις ιδέες της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης, το κατάφεραν με τα περιοδικά και τις τηλεοπτικές εκπομπές. Η προβολή του ευτελούς ως χαρούμενου και διασκεδαστικού έγινε ηγεμονική. Η Ιστορία τελείωσε, η ζωή είναι μικρή, οι ιδέες πέθαναν, μπορούμε να διασκεδάσουμε με το ευτελές. Το να επιμένεις να είσαι αριστερός σήμαινε πια να είσαι μίζερος, γκρινιάρης, αποτυχημένος, περιθωριακός ή τρομοκράτης.
Το ΠΑΣΟΚ ανέλαβε να συκοφαντήσει όλες τις συλλογικότητες, μετατρέποντάς τις σε κρατικοδίαιτες γραφειοκρατίες, που λεηλατούνταν από τα στελέχη του. Έτσι η ιδεολογία της ιδιωτικότητας αποκτούσε έρεισμα στην κοινωνία και προμήθευε υλικό και αποδεικτικά στοιχεία στα επιχειρήματα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Ο θάνατος του κρατισμού έδινε λάμψη στην ιδιωτικότητα. Ο καθένας για την πάρτη του και το λαμόγιο στην κορυφή, ήταν ο θρίαμβος της ιδιωτικής πρωτοβουλίας.
Η Αριστερά αυτά τα χρόνια παρέμεινε στη γωνιά κι ένα τμήμα της αγοράστηκε από τους εκσυγχρονιστές. Οι διανοούμενοι και οι καλλιτέχνες, που εξέλαβαν την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης ως το τέλος της ιστορίας, προσχώρησαν σ' αυτό που θεωρούσαν προοδευτική πτέρυγα του συστήματος.
Και τώρα βρισκόμαστε μπροστά στο ιστορικό οξύμωρο. Η Αριστερά ετοιμάζεται για τη μεγαλύτερη πολιτική νίκη της Ιστορίας της, ενώ ιδεολογικά και πολιτικά βρίσκεται σε ήττα.
Η κοινωνία λειτουργεί με τις ιδέες της ιδιωτικότητας, της παθητικότητας και του καναπέ και μας αναθέτει, όπως είχε μάθει, ως εκπροσώπους της, να λύσουμε τα προβλήματα. Τι μας ζητάει ως αντάλλαγμα; Αξιοπιστία. Να κάνουμε αυτά που λέμε. Και αν συμβεί αυτό, ο ιδιώτης θα σκεφτεί ότι η ψήφος του έχει συνέπειες για τη ζωή του. Κι ότι η ψήφος των άλλων έχει συνέπειες στη δική του ζωή. Και ίσως τότε σηκωθεί από τον καναπέ για να επηρεάσει τους άλλους κι αυτό που υφέρπει δίπλα μας μπορεί να ξαναγίνει το κεντρικό πρόταγμα.
~~~~~~~~~~~~~
Αντίο αγαπητέ Λευτέρη, καλό σου ταξίδι....
